In de begintijden van internet werd tijdens presentaties vaak een foto getoond van een trein en iemand die diezelfde trein op het nippertje mistte. De boodschap was duidelijk, als je nu niet instapt mis je de trein en zullen je concurrenten gehakt van je maken. Veel organisaties namen dat risico niet en gingen het avontuur aan. Niet veel later barstte de zeepbel.
Uiteindelijk draait ondernemen om één ding en dat is winst maken. Er zijn twee manieren waarop een onderneming meer winst kan maken:
- meer omzet genereren;
- minder kosten maken.
De meeste winst maak je uiteraard als je én meer omzet genereert én minder kosten maakt.
You can’t manage what you don’t measure
is een bekende uitspraak van managementgoeroe Peter F. Drucker. In dit artikel staat het berekenen van het rendement op investering van gebruikersvriendelijkheid centraal. Na een periode van investeren in wilde ideeën is het nu zaak om internet op een volwassen manier aan te pakken.
Wat is gebruikersvriendelijkheid
Gebruikersvriendelijkheid (usability) is een kwaliteitsaspect en gaat om de mate waarin een website effectief en efficiënt door de gebruiker kan worden gebruikt om zijn of haar doelen naar tevredenheid te bereiken.
Voordelen van gebruikersvriendelijkheid voor de bezoekers van een website:
- Bezoekers begrijpen de website sneller en bereiken eerder hun doelen;
- Bezoekers ervaren het bezoek als prettig, komen eerder terug en raden de website aan anderen aan;
- Bezoekers ontwikkelen vertrouwen in de website en het bedrijf;
- Bezoekers kunnen zonder hulp (telefonisch, e-mail) zaken op de website afhandelen.
Meer omzet dankzij gebruikervriendelijkheid
Gebruikersvriendelijk is goed voor het klantvertrouwen
De basis van elke transactie berust op vertrouwen. Vertrouwen van de klant in de organisatie dat deze zijn afspraken na komt. Gebruikersvriendelijkheid vergroot het klantvertrouwen. Uit een onderzoek van Stanford University1 blijkt dat gebruikersvriendelijkheid op de tweede plaats komt als het gaat om belangrijke factoren die het klantvertrouwen beïnvloeden.
Gebruikersvriendelijkheid zorgt dat bezoekers hun doel bereiken
Uiteindelijk heeft iedere website maar één doel en dat is de bezoeker overhalen tot actie2. Je wilt bijvoorbeeld dat de bezoeker een formulier invult, persoonlijke details verschaft of iets koopt. In de praktijk blijkt dit vaak te mislukken. Winkelwagentjes worden minstens drie van de vier keer vroegtijdig verlaten3. Vijf van de tien aanwijsbare redenen zijn gerelateerd aan een slechte gebruikersvriendelijkheid.
Gebruikersvriendelijk zorgt voor een hogere klanttevredenheid
Steeds meer bedrijven meten klanttevredenheid. Een hoge klanttevredenheid is belangrijk omdat bedrijven alleen hun winst kunnen maximaliseren door te groeien. Meer verkopen aan bestaande klanten en aanwas van nieuwe klanten zijn cruciaal. Dat gebruikersvriendelijkheid resulteert in een hogere klanttevredenheid zien we heel mooi bij Supermarktketen Asda. Asda deed tal van aanpassingen aan haar website ter verbetering van de gebruikersvriendelijkheid en werd beloond met een hogere klanttevredenheid4.
In een onderzoek van Gartner wordt aangetoond dat usability testing en de gevolgen van het doorvoeren van de gebruikerseisen, de klanttevredenheid met 40% kan laten toenemen. Wanneer systemen aansluiten bij de verwachtingen van de gebruiker neemt de klanttevredenheid drastisch toe.5
Gebruiksvriendelijkheid stimuleert mond-tot-mond reclame
Mensen beïnvloeden elkaar. Een goede aanbeveling van een kennis is van grote invloed op onze beslissing om iets te kopen. Een negatieve aanbeveling heeft zelfs een dubbele impact om ons er van weerhouden iets te kopen. Een tevreden klant verteld zijn positieve ervaring met een website door aan gemiddeld drie kennissen. Een ontevreden klant daarentegen zal zijn onvrede uiten tegenover gemiddeld genomen elf kennissen6. Een positieve gebruikerservaring is cruciaal om positieve mond-tot-mond reclame te stimuleren.
Gebruikersvriendelijkheid resulteert in positieve recensies
Positieve recensies over onze website en onze produkten en diensten zijn belangrijk om voldoende bezoek te genereren. Gebruikersgemak is een steeds vaker terugkerend thema binnen recensies7. Ongeveer 15% van de ruimte in een recensie gaat over het algemeen over gebruikersvriendelijkheid8. Mediareuzen zoals de New York Times, de Financial Times en de Wall Street Journal publiceren wekelijks columns waarin software wordt besproken9. Het is zaak om niet negatief maar positief te worden opgemerkt. Gebruikersvriendelijkheid als onderscheidend vermogen.
Minder kosten dankzij gebruikersvriendelijkheid
Besparing van ontwikkelingskosten
Veel softwareprojecten gaan over het aanvankelijk gestelde budget heen. Dit komt vaak doordat er gaandeweg het project onvolkomenheden worden ontdekt die eerst moeten worden opgelost.
Circa 63% van softwareprojecten gaat over het aanvankelijk gestelde budget heen. Dit is met name te wijten aan het gebrek aan gebruikersonderzoek in de beginfase10.
Tijdsbesparing tijdens de ontwikkeling
Tijdens de ontwikkelfase wordt er nog geen omzet gemaakt. Des te sneller de site beschikbaar is voor het publiek des te sneller wordt er omzet gemaakt. Het versnellen van de ontwikkeling is een van de belangrijkste redenen voor het implementeren van gebruikersonderzoek. Een vertraging van 25% in de doorlooptijd kan leiden tot een winstverslechtering van 50%11.
Reduceren van onderhoudskosten
Met een website alleen ben je er nog niet. De website zal regelmatig moeten worden ververst en uitgebreid met nieuwe functionaliteiten.
Het is gebleken dat 80% van de kosten van een website worden gemaakt tijdens de onderhoudsfase en dat deze kosten veelal onvoorzien waren en het gevolg waren van slechte gebruikersvriendelijkheid12.
Case Boormachine B.V.
Boormachine B.V. is producent van boormachines die uitermate geschikt zijn voor het boren van gaten in de hardere soorten natuursteen. De directeur, Erik Stevens, heeft onlangs gesproken met een bedrijf dat gebruikerstesten voor websites uitvoert. Jij bent medewerker van Boormachine B.V. en verantwoordelijk voor de internetsite. De directeur heeft jou gevraagd of het laten uitvoeren van een gebruikerstest wel een zinvolle investering is. Met andere woorden levert het wat op?
Stap 1: verzamel de huidige gegevens
Voordat we kunnen beginnen met onze berekening is het belangrijk dat we eerst de huidige status van de website bekijken.
Conversieratio is de mate waarin uw website in staat is om haar bezoekers te verleiden tot de gewenste acties. Gaat één op de honderd bezoekers van uw website tot actie over, dan is de conversieratio 1%.
Omzet via de website | € 11.960 |
---|---|
Nettowinst via de website | € 3.960 |
Unieke bezoekers per jaar | 20.000 |
Conversieratio | 0.2% |
Gemiddeld bestedingsbedrag | € 299 |
Gemiddelde nettowinst per aankoop | € 99 |
Stap 2: Bereken de kosten van de gebruikerstest
We gaan nu bereken wat het kost om een gebruikerstest uit te voeren. In onze berekening nemen we tevens de kosten mee voor het verbeteren van de website van Boormachine B.V.
Kostenpost | Activiteit | Uur | Uurtarief | Totaal |
---|---|---|---|---|
Laboratorium | 6 | € 100 | € 600 | |
Respondenten | Uitvoeren gebruikerstest | 6 | € 50 | € 300 |
Usability expert | Observeren | 6 | € 160 | € 960 |
Usability expert | Analyseren | 2 | € 160 | € 320 |
Usability expert | Usability Advies | 1 | € 160 | € 160 |
Webdesign bureau | Knelpunten oplossen | 15 | € 70 | € 1050 |
Totaal | € 3.390 |
Stap 3: Bereken de ROI van usability
We weten wat de huidige status is en we weten welke kosten er verbonden zijn aan het uitvoeren van een gebruikerstest en het oplossen van de knelpunten. Tijdens stap 3 kijken we naar de opbrengsten en berekenen we wanneer onze investering is terugverdiend.
We hebben gezien dat investeringen in gebruikersvriendelijkheid leiden tot meer omzet en minder kosten. In ons voorbeeld kijken we slechts naar de bezoekersaantallen en de conversieratio. De andere categorieën laten we buiten beschouwing.
Het is gebruikelijk dat usability inspanningen resulteren in een omzet of bezoekersstijgging van 100% of meer13. Erik Stevens is een nogal conservatieve directeur vandaar dat we besluiten in onze berekening uit te gaan van een worst-case-scenario. We gaan dan ook uit van een stijging in de bezoekersaantallen van slechts 10%. Dit komt neer op 22.000 bezoekers per jaar.
In 2004 publiceerde de Fireclick Index conversieratio per branche. De gemiddelde conversieratio voor de Electronica branche is 1.1%14. De conversieratio van boormachine B.V. is 0.2 procent en dat is slecht te noemen. In onze berekening gaan we uit van een nieuwe conversieratio van 0.5%. In de praktijk zal dit cijfer hoger uitpakken omdat gebruikersvriendelijke websites een hogere conversieratio hebben dan het gemiddelde.
Onze nieuwe omzet komt dan uit op 22.000 bezoekers * 0.5% conversieratio * € 299 gemiddeld bestedingsbedrag = € 32.890
De huidige omzet is € 11.960. Onze investering van € 3.390 leidt tot een omzetstijging van € 20.930.
Kijken we naar de nettowinst dan spreken we van een toename van 22.000 bezoekers * 0.5% conversieratio * € 99 gemiddelde nettowinst = € 10.890 – 3.960 oude nettowinst = € 6.930 totale winsttoename
Om te berekenen in hoeveel tijd we onze investering hebben terugverdiend delen we de totale kosten door de totale winstoename en dit vermenigvuldigen we met 365 dagen. Terugverdientijd = € 3.390 totale kosten / € 6.930 totale winsttoename * 365 = 178 dagen. De investering is dus in een half jaar terugverdiend. Daarna wordt er alleen nog winst gemaakt. Als de investering zichzelf heeft terugbetaald, levert deze jaarlijks € 6.930 op. En dat niet alleen in het huidge jaar, maar ook in de jaren erna. Erik Stevens is erg blij met je berekening en geeft opdracht de website gebruikersvriendelijker te maken.
Bronnen
- What Makes Web Sites Credible, A Report on a Large Quantitative Study (Pas op PDF!)
- Call to Action: Secret Formulas to Improve Online Results
- The art of the cart
- Asda boosts online home shopping
- Gebruik: verbeterde effectiviteit en toenemende klanttevredenheid
- Word of Mouth Marketing
- Updating an older interface
- Usability Engineering
- A basic framework for costs-justifying usability engineering
- Cost Savings
- A Process-Oriented Approach to Design Rationale
- Usability Return on Investment
- Return on Investment for Usability
- Conversieratio per branche
2 reacties op "Rendement op investering van gebruikersvriendelijkheid"
We zijn uitgegaan van een worst-case scenario. Laten we nu voor de gein ook eens een best-case scenario maken (Let op! de best case scenario is gebaseerd op marktcijfers en absoluut haalbaar)
Bezoekersstijging 100%
Conversieratio 1.1%
40.000 bezoekers * 1.1% conversieratio * € 99 = € 43.560 – € 3.960 = € 39.600 totale winsttoename jaar 1
Terugverdientijd: € 3.390 / € 39.600 * 365 = 31!
Laten we nu eens de berekening doen maar dan met slechts één variabele. We gaan uit van een bezoekersstijging van 20%
24.000 bezoekers * 0.2% conversieratio * € 99 = € 4.752
– € 3.960 = € 792 totale winsttoename jaar 1
Terugverdientijd: € 3.390 / € 4.752 * 365 = 304
Zelfs nu zien we dat de investering in minder dan een jaar is terugverdiend. Investeren in gebruikersvriendelijkheid risicovol? Dacht het niet!
@Stefan. Leuke voorbeeldcase, maar je maakt toch nog rekenfouten met de conversieratio’s. In de oorspronkelijke situatie met 20.000 unieke bezoekers en een gemiddeld bestedingsbedrag van 299 euro per klant vind je alleen een omzet van 115.000 euro bij een conversieratio van 1,9231% oftewel 0,0192 als [b]absoluut[/b] getal:
unieke bezoekers * conversieratio * bestedingsbedrag
= 20.000 * 0,0192 * 299
= 115.000 euro
Het probleem is dus vooral dat een conversieratio van 1,9231% helemaal niet slecht te noemen is. Uitgaande van het branchegemiddelde van 1,1% oftewel 0,01 zou de omzet namelijk maar 65.780 euro bedragen:
unieke bezoekers * conversieratio * bestedingsbedrag
= 20.000 * 0,011 * 299
= 65.780 euro omzet
Om in de nieuwe situatie met 22.000 bezoekers in plaats 20.000 bezoekers daadwerkelijk een omzet te halen van 657.800 euro, is een conversieratio nodig van 0,1 oftewel 10% en geen 0,1%:
unieke bezoekers * conversieratio * bestedingsbedrag
= 22.000 * 0,1 * 299
= 657.800 euro omzet
Een [b]conversieratio van 10%[/b] is uitzonderlijk hoog en eigenlijk nooit haalbaar. Het lijkt mij veiliger uit te gaan van hooguit 2% oftewel 0,02:
unieke bezoekers * conversieratio * bestedingsbedrag
= 22.000 * 0,02 * 299
= 131.560 euro omzet
Wel geldt de conclusie: investeren in usability loont. In deze laatste situatie bedraagt de winst 43.560 euro per jaar. Dat is een jaarlijkse winsttoename van ongeveer 5.500 euro, dus de investering in usability van 3.390 euro is in minder dan een jaar terugverdiend.
@Ward, bedankt voor je reactie. Ik heb de cijfers in de case aangepakt en volgens mij zijn ze nu correct zo.
@Stefan. Misschien nog hier en daar een procentteken toevoegen en het is helemaal duidelijk.
De voorbeeldgetallen zijn in elk geval goed gekozen. Een van mijn klanten had in 2004 afgerond 200.000 unieke bezoekers en bereikte daarmee circa 4.500 online orders. Dat is een conversie van 4.500 / 200.000 = 0,0225 = 2,25%. Dat ligt aardig bij het gemiddelde dat je citeert in [url]https://www.usabilityweb.nl/nieuwsbericht.php?id=261[/url].
De doelstelling voor 2005 is een toename van het bezoekersaantal van 50% naar 300.000 en een conversieratio van 2,35%, een lichte verbetering van 0,1% dus. Om te illustreren wat dat mag kosten: deze verbetering levert mijn klant ruim 3,7 miljoen euro meer omzet en meer dan een half miljoen euro extra winst op, dus een usability-advies van ongeveer 5.000 euro is een rendabele investering.
In de case heb je bescheiden bedragen gebruikt, maar in de praktijk kan het investeringsrendement dus nog veel gunstiger uitpakken.
De [url=http://index.fireclick.com/]Fireclick Index[/url] bevat actuele conversieratios en andere leuke statistieken per branche.
Echt wetenschappelijk kan je dit niet noemen. En economisch ook niet.
Er zijn te veel parameters die te willekeurig zijn:
• De bezoekersaantallen
De toename van 10% aan bezoekers voor een volwassen site is best hoog. Zonder ondersteunende publiciteit (wat geld gaat kosten) zie ik het niet gebeuren dat je deze haalt binnen de 12 maanden. Misschien kan het, maar misschien heb je ook 10% minder bezoekers, door verzadiging of concurrentie.
Veel veiliger zou het geweest om een evolutie te bekijken van de laatste 3 of 5 jaar. Deze zou ook niet 100% waterdicht zijn, maar dat geeft toch al iets meer vertrouwen.
Sorry, maar die 10% is puur natte vinger werk.
• De conversieratio
Voor de elektronica branche is die 1.1%, u stelt dat het huidige 0.2% voor Boormachine B.V. dus slecht is.
Dat vind ik wat voorbarig. Ze zijn niet zomaar een elektronica bedrijf: ze verkopen geen populaire dvd toestellen of iPOD’s. Neen, ze verkopen boormachines. En dan nog speciale toestellen.
Een boormachine koop je voor langere tijd. Je gaat die niet vervangen omdat er een nieuw model uit is in een hippe kleur. Dit wil dus zeggen dat je klant van gisteren, pas véél en véél later zal terugkeren.
Die 1.1% conversieratio is een algemene indicatie voor ALLE type elektronica bedrijven. Voor een niche zoals Boormachine B.V. zal die gegarandeerd veel lager ligger.
Wat we weten is dat die NU 0.2% bedraagt, maar er is niemand die zegt dat die naar 0.5% gaat springen.
Vergelijken met 1.1% is niet fair, dat is te generaliserend. De 0.5% is wederom natte vinger werk.
Het is veiliger om een cijfer proberen vast te krijgen, dat specifiek is voor deze branche. En indien dat niet kan, naar het verleden kijken over een langere periode.
• Het bestedingsbedrag
Het toekomstige bestedingsbedrag gaat het zelfde zijn als in het verleden? Daar geloof ik niet veel van. Je mag al zeker rekening houden met index aanpassingen, prijzen kunnen ook stijgen (of dalen). Bovendien, als we er vanuit gaan dat de website beter, mooier en gebruiksvriendelijker gaat worden, dan gaat je internet imago dus wijzigen en heeft dat ook een gevolg voor het type klanten dat je aantrekt.
Ik mag hopen dat klanten in de toekomst méér vertrouwen gaan hebben in Boormachine B.V. en misschien wel meer gaan uitgeven.
Ik verwacht eerder dat er een stijging zal plaats vinden qua bestedingsbedrag.
Hoeveel? Dat weet ik niet, ik beschik over te weinig gegevens.
• De terug verdien periode in tijd
Ten eerste ga je uit van 365 dagen. De website zal wel dag en nacht open zijn, maar daar voor het personeel nog niet.
Ten tweede hoef je dit er niet uit te halen in één jaar. Hoe lang ziet Google er al hetzelfde uit?
Met andere woorden, je mag de investeringskost van de vernieuwing van een website over meerdere jaren spreiden.
Zeker in dit geval. De website is er niet om aanwezig te zijn, het is geen image oefening. Het is voor dit bedrijf een luik om te verkopen, om zaken te doen.
Sorry, ik vind dit geen goed uitgewerkt voorbeeld. Het is allemaal een beetje te veel wishful thinking. Ik denk dat onze conservatieve directeur Erik Stevens van Boormachine B.V er brandhout van zou maken.
@Edwin,
Het is geen bestaande case en ik heb absoluut niet de intentie wetenschappelijk te zijn. Ik heb geprobeerd vooral een praktisch verhaal te schrijven en daarbij bewust om zaken eenvoudig te houden.
Met mijn cijfers heb ik me gebaseerd op andere bronnen op internet. Je stelt dat een stijging van 10% van de bezoekersaantallen onrealistisch is. In zijn artikel [url=http://www.useit.com/alertbox/20030107.html]Return on Investment for Usability[/url] heeft Nielsen het zelfs over stijgingen van 150%. 10% lijkt me dan behoorlijk conservatief. Uit onze eigen ervaring bij Concept7 weet ik dat we regelmatig toch behoorlijke stijgingen (veel meer dan 10%) van de bezoekersaantallen realiseren.
Wat betreft conversieratio. Ik ben het met je eens dat benchmarken altijd gevaarlijk is. Je zou inderdaad puur naar het verleden moeten kijken. Toch probeert dhr Stevens wel een beeld te krijgen of hij zijn investering zal terugverdienen. Hij berekent het dus niet achteraf maar wil vooraf een schatting doen. Ook hier geld dat de stijging van 0,2% naar 0,5% haalbaar is. In hun werk spreken de Eisenberg broers zelfs regelmatig over een verhoging vijf maal de startsituatie (Stevens komt dan uit om 1%) de [url=http://www.futurenowinc.com/clients.htm]casestudies[/url] op hun website laten zien dat investering in het verbeteren van de website indrukkwekkende resultaten kan opleveren.
Bestedingsbedrag heb je gelijk in. Terugverdientijd kan je inderdaad over een langere periode berekenen (site gaat toch langer mee) in dat geval is de investering alleen maar interessanter want hij kan er langer van profiteren. Stevens rekent echter altijd in jaren. Hij wil de investering binnen een jaar terugverdient hebben.
Maar het blijft natuurlijk een voorbeeld. je ROI hangt erg af van je huidige situatie. Neem bijvoorbeeld proflowers.com die hebben een conversie van 24,5%. Dat is niet meer te vervijfvoudigen :). Het grote gros van de website heeft dat niveau echter niet en daar zijn spectaculaire resultaten te behalen. Ik heb gekozen voor een conservatieve insteek. Met de case probeer ik aan te tonen dan een investering in gebruikersvriendelijkheid uit kan en slim is om te doen.
Plaats je reactie
Velden met een * zijn verplicht in te vullen