Steeds meer onderzoek bewijst het. Mensen nemen vaak op een irrationele maar voorspelbare manier besluiten. Daarbij is de mens erg ontvankelijk voor allerlei omgevingsfactoren. Factoren die als je er ‘rationeel’ over nadenkt niets met het hele onderwerp te maken hebben maar mensen toch weten te overtuigen.

De overtuigingstactiek van Nigeriaanse banken

In 2005 gingen veel verschillende Nigeriaanse banken samen en verkleinde hun aantal van 89 naar 25. Nog steeds heel veel als je dat vergelijkt met Nederland. Het gevolg van een overschot aan banken is een heftige concurrentiestrijd. Immers iedere bank vecht voor dezelfde klant.

In hun concurrentiestrijd hebben de banken van alles geprobeerd om klanten te lokken en daarbij een tactiek ontdekt die zo succesvol is dat de Nigeriaanse senator David Mark de banken zelfs heeft opgeroepen om ermee te stoppen. Een tactiek die niets te maken heeft met het verlagen van bankkosten of het verhogen van rentepercentages, zoals je misschien zou verwachten. De winnende tactiek is namelijk het aannemen van aantrekkelijke vrouwen als baliemedewerker. Dat is succes verzekerd.

Het wetenschappelijke experiment

Bertrand, Karlan, Mullainathan, Shafir en Zinman onderzochten of deze tactiek ook middels een wetenschappelijke experiment bewezen kan worden.

Ze werkte samen met een Zuid-Afrikaanse bank die wel meer leningen wilde verkopen. Ze verstuurden naar meer dan 50.000 klanten een mailing met het bericht ‘gefeliciteerd! u kunt weer lenen’. Het ging om relatief kleine leningen die binnen een aantal maanden werden terugbetaald. Zo kon je bijvoorbeeld een bedrag lenen van 350 euro door vier maanden lang iedere maand 100 euro terug te betalen.

Van de brief werden verschillende variaties gemaakt. Zo kregen verschillende ontvangers verschillende rentepercentages. Een andere groep maakte kans op het winnen van een mobiele telefoon en weer andere groep kregen een foto te zien van een mannelijke of vrouwelijke bankmedewerker.

Conversie beïnvloeding door foto lachende vrouw

Conversie beïnvloeding door foto lachende vrouw

Het resultaat was verbluffend. De mannelijke ontvangers bleken erg ontvankelijk te zijn voor de foto van de vrouwelijke bankmedewerker. Het resultaat staat zelfs gelijk aan het verlagen van de rente met 4,5 procentpunten wat ongeveer gelijk staat aan een toename van het aantal klanten met 15,75%.

Dat er een effect zou zijn was voorspeld. Dat dit effect echter zo groot zou zijn had niemand verwacht. Behalve de Nigeriaanse banken dan. Het blijkt dus dat de homo economicus niet bestaat en dat we minder rationeel zijn dan we denken.

Voorspelbaar irrationeel

Als je meer wilt weten over het irrationale maar voorspelbare gedrag van mensen bekijk dan ook Dan Arielys TEDtalk.

Bronnen:
What’s Psychology Worth? A Field Experiment in the Consumer Credit Market
Hey, big boy! Any interest
Is Alfred Marshall Passe?
Why We Make Mistakes
Be Sociable, Share!